"Кече пыл йымач лектеш"

Юрик ден Валерий пум пÿчкедат. Валерийже кандаш ияш, Юрик ынде латкум ийыш вончен.
Кече пеш йÿштыжак огыл гынат, Валерий эре нюслаш тöча.
- Юрик, айда ынде канена? – йодеш.
- Кушто канет? Кылмет веле! – манеш тудыжо.
Валерий пум пÿчкеш-пÿчкешат, Юрикын вес пу комлям пыштымешкыже издер дене модын налешат. Вара адак пÿчкаш шогалеш.
Мый шкеже пÿчкедыме пуыштым шелышт шогем. Ала садланак Валерийжат йöршынжак пÿчкедымыжым кудалтен ок кае? Вее мыйже туштак улам. Да мыйжат, шонем: «Айда пÿчкедыже. Йÿштö огыл. Вескана йÿштат лиеш, поранат поранеш. Кид кылма, йол кÿчышта…»
Юриклан ойлашыже полшем:
- Пÿч, пÿч, Валерик, - манам. – Вет тунаржак йÿштыжö огыл?
Шкеже шижам: тунар кылмымыж дене огыл, а «öрканымыже» тудын кылмен. Пужат кÿжгÿ огытыл. Мо тудо шокш кÿжгыт куэ? Пилажымат теҥгече гына шуменам.
Валерий адак нюслынеже.
- Пÿч, - манеш, Юрикше ойла. – Мо, манеш, мыйым кидем кылмен огылыс вара? Нечкышланен шогет!
- Ай, Юрик, - манам, - тыйжат ынде монденат! Шарналте, Валерик гай годымет кузе шкеже пÿчкаш полшет ыле? «Ай, ачий, кидем кылмыш! Ай, ачий, ындыже йолемат пеш кылмыш» - манметым монденат мо? – йодам.
Юрик нимом ойла öрын, шыргыжалеш да, ойла?
- А тунамже вет изи ыльым!
- А кызыт Валерикше кугу мо? Тый кушкынат да, Валерикшат тый гаетак мо?
- Уке, - манеш.
- Вот, - манам.
Валерий тудын векла каласымеме шижын, вес пу комлям Юрикын пыштымешкыже, чынак, пöртышкö куржынат пурен кая!
Лектам веле! – манын гана кычкырале.
Тыге пум пÿчкедыме коклаште Валерий ятыр гана пöртышкö, пöрт гыч тÿгö куржтал кошто. Мыят ыжым чыте, вурсенрак ойлышым:
- Валерик, - манам, - вет пöртшö йÿкша, пöрт омсаже пасу капка огыл. Эреже ит куржтал!
- Кылменам гын… - пеле шортшын ойла.
А вет, чынак, кылмен гын, шонем. Мыйже веет пум шелыштам. Юрикат ынде изи огыл, шкенжым пу пÿчкедымаштыже, пу комплям налын пыштымаштыже ырыктеш мошта! А Валерий теве пижергыжымат сакалтен веле шогалын. Юрикын вес пу комлям пыштымешкыже вучен шога, кылменат кертеш. Ончыч тиде жапыште издер дене модын налеш ыле гын, ынде тудденат модмыжым чарныш. Ӧрканен, очыни, ала кылменак да модмыжым чарныш, - шонкалем. Чаманенат колтышым.
- Валерий, - манам, изиш пÿч. Теве пÿчкашат шуко огыл кодын. Вара мыйын шелыштмемжым нумал шуэна, - савыркалаш тöчем.
Ынде мыйын чаманен ойлымем деч вара Юрикат нимат ок ойло, ок койдаркале. Ала тудым шкенжын изиж годсо калмымыже öрыктарыш, ала чынак тудат шольыжым чаманен моштыш. Мый гын, «Валерий, ынде сита, пöртыш пуро, мод» манашат ямде ыльым. Юрикат тидлан ала тореш ок лий ыле. Тудыж гын, эре «Ах, тиде оражым пÿчкеден пытарышаш ыле вашкерак» манеш. Пÿчкедынежак изаже!
Но лач тиде жапыште аваже вÿта да вольык пашам пытарышат, ÿмбачше олым куштрам почкыштын, мемнан дек миен шогале.
- Кондо, Валерий! Тый ынде ноенат, мый шке пÿчкедем, - мане.
Валерий тыманмешке пилажым кидше гыч мучыштарен, аважын кидышке кусарыш! Шкеже тунамак йÿштö кечым алмаштыше шошо кече гай воштыл колтыш!
- Кече лекте! Кече лекте! – Юрикше воштылеш.
- Чын, пыл йымач кече лекте! – маньым мыят.
Валерий шыргыжалят, модаш куржын колтыш!

С.М. Кушаков
27 декабрь 1959 ийын